Het doel van Vattenfall was eigenlijk om jaarlijks 7000 tot 15.000 woningen aan te sluiten op het warmtenet, maar door de verandering in de markt is het volgens het energiebedrijf niet meer haalbaar. Het bedrijf laat weten dat het niet mogelijk is om een gunstig aanbod te kunnen doen aan bewoners van bestaande bouw, zonder dat Vattenfall 'financieel ongezond' wordt. 

Volgens het energiebedrijf is het een onzekere periode voor warmteleveranciers. Naar eigen zeggen komt dat door een sterke daling van de warmtevraag en sterk stijgende kosten, maar ook door de spoedwet die zorgde voor een rem op de tarieven. Daarnaast hekelen ze ook de mogelijke wet waardoor warmtenetten verplicht in publieke handen komen. "Dit leidt tot meer onzekerheid en grotere financiële risico's. Door dit alles verslechtert ons perspectief sterk", aldus de voor warmte verantwoordelijke Vattenfalldirecteur Ahmed Abdisalaam. 

Energieleverancier Eneco liet eind juni ook al weten toch niet te gaan zorgen voor een warmte- en koudevoorziening in een deel van Oost. Het zou volgens het bedrijf te duur zijn. Het gaat om delen van Weespertrekvaart Midden/Oost, Amstelkwartier 3e fase en het Kauwgomballenkwartier. Het is nog niet duidelijk of de gemeente met een andere partij verder gaat, wel gaat de gemeente alle schade op de energieleverancier verhalen. 

Vattenfall wil in gesprek blijven

Het bedrijf laat wel weten in gesprek te willen blijven met gemeentes en de klimaatminister over de warmtetransitie. Vattenfall is namelijk nog wel van mening dat warmtenetten het voordeligste alternatief zijn voor aardgas, in plaats van een warmtepomp in elke woning. "Als wij als Nederland stadswarmte willen inzetten om van het gas af te gaan, is het nodig om een structurele oplossing qua betaalbaarheid te vinden, samen met het Rijk en alle andere partners." Vattenfall wil nog wel blijven investeren in nieuwbouwwijken.

In Amsterdam was het ook de bedoeling dat honderdduizenden woningen werden aangesloten op het warmtenet, maar die plannen lagen al stil sinds maart.  De onderhandelingen tussen de gemeente, woningcorporaties en Vattenfall klapten nadat bekend werd dat sociale huurders plots honderden euro's extra aan vastrecht betalen. Dat terwijl de belofte was dat ze niet duurder uit zouden zijn dan met gas. Daardoor lijkt het streven van de gemeente om in 2040 de stad aardgasvrij te maken onhaalbaar. 

Tijdelijk wethouder Dirk de Jager (Duurzaamheid) noemt het 'zeer teleurstellend' dat Vattenfall stopt met de aanleg. "Een pijnlijk gevolg van jarenlang vertraging en geen structurele oplossingen vanuit het Rijk. Ik wil dan ook zo snel mogelijk met de nieuwe minister in gesprek. Want juist in deze onvermijdelijke energietransitie, moeten bewoners kunnen rekenen op betaalbare en duurzame alternatieven om hun huizen te verwarmen."