Wie vanaf 1 januari 2025 met een nieuwe vrachtwagen of bestelbus het centrum van de stad in wil rijden, mag dat alleen nog doen als het voertuig geen uitstoot meer veroorzaakt. Het stadsbestuur moest het gebied uiteindelijk verkleinen, omdat er moet worden gewacht op de juiste regelgeving vanuit Den Haag. Er zijn namelijk op het moment nog geen geschikte verkeersborden vastgesteld door de Tweede Kamer. 

Wanneer de juiste borden er precies gaan komen is nog niet helemaal duidelijk. Een meerderheid van de Kamer sprak zich begin dit jaar uit over een uitstel van tien jaar voor uitstootvrije zones en ook werd het besluit controversieel verklaard. Totdat het nieuwe kabinet er staat, wordt het onderwerp niet behandeld in de Kamer. 

Tijdelijk kleiner gebied

Omdat de geschikte verkeersborden voor nu in de koelkast zijn gezet, heeft de gemeente besloten om de uitstootvrije zone tijdelijk te verkleinen tot alleen het centrum. Het geldt voor alles binnen de S100 - die loopt over de Nassaukade, Stadhouderskade, Mauritskade, Zeeburgerdijk, Panamalaan, Piet Heinkade, De Ruijterkade, Westerdoksdijk, Van Diemenstraat en Houtmankade. De bedoeling is wel om het gebied in 2028 alsnog uit te breiden naar alles binnen de Ring. 

Ondanks dat de uitstootvrije zone niet voor alles binnen de A10 gaat gelden, scherpt de gemeente wel de bestaande milieuzone binnen het gebied aan. Vanaf komend jaar mogen alleen nog dieselpersonenauto's en bedrijfsauto's vanaf emissieklasse 5 of hoger het gebied in. 

'Luchtkwaliteit verbeteren is van levensbelang'

Volgens verantwoordelijk wethouder Melanie van der Horst is het verbeteren van de luchtkwaliteit in de stad van 'levensbelang'. "Amsterdammers leven nu elf maanden korter door vervuilde lucht (dat blijkt uit onderzoek van de gemeente, red.). En jaarlijks zorgt de slechte lucht ervoor dat enkele honderden kinderen in Amsterdam astma krijgen. De uitstootvrije zone is daarom een belangrijke stap."

Maar de wethouder wil ook dat ondernemers niet onder te veel druk komen te staan en dat zij de ruimte krijgen om over te stappen op uitstootvrij vervoer. Er geldt daarom een overgangsregeling. Afhankelijk van het bouwjaar en het type voertuig hoeft de eerste soort pas vanaf 2027 uitstootvrij te zijn.

"Veel ondernemers hebben al grote stappen gezet, maar we zien dat vooral kleine bedrijfjes meer moeite hebben", aldus de wethouder. "Daarom hebben we verschillende overgangsregelingen en kunnen er ontheffingen worden aangevraagd als bedrijven de overstap financieel gezien nog niet kunnen maken."

Er zijn ook jaarlijks twaalf dagontheffingen beschikbaar voor ondernemers die niet vaak in het centrum hoeven te zijn en is er een landelijke subsidieregeling. Eigenaren van dieselpersonenauto's en bedrijfsauto's met emissieklasse 4 kunnen in aanmerking komen voor de subsidie, respectievelijk 1000 en 1500 euro, als zij hun auto laten slopen. Voor Stadspashouders is er 50 procent extra subsidie beschikbaar.