Slopen, het lijkt misschien vreemd tijdens een huizencrisis. Maar tóch is het soms nodig. In Bouw Woon Leef gaan we langs in wijken waar binnenkort gesloopt gaat worden, zoals de Spaghettiflat in Zaandam.
In onze stad maar ook in de regio is er de afgelopen decennia veel veranderd in de bouw van onze wijken. Als gevolg daarvan moeten naoorlogse woningen nu steeds vaker plat om plaats te maken voor nieuwbouw. Veel van de oude gebouwen voldoen namelijk niet meer aan de moderne eisen. Slechte funderingen, gebrekkige isolatie en achterstallig onderhoud zijn vaak genoemde problemen, óók bij de 'Spaghettiflat' in Zaanstad en daarom gaat het gebouw nu plat.
Een flat vol geschiedenis
De Spaghettiflat werd zo'n 60 jaar geleden gebouwd in de wijk Poelenburg in Zaanstad. De flat telt 117 appartementen en heeft een bijzondere geschiedenis. Het pand heeft haar bijnaam namelijk te danken aan de grote groepen Italiaanse arbeiders die er woonden in de jaren 50.
"Vanwege de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog mochten de lonen niet stijgen", legt historicus Hans Luiten uit. "De Amsterdamsche Droogdok Maatschappij (ADM) liet daarom een woningbouwvereniging een flat bouwen en zei toen: "Als je bij ons komt werken, dan krijg jij een huurcontract." Dat was voor veel Italianen onweerstaanbaar. Zij hebben jaren de flat gedomineerd en het rook hier letterlijk naar spaghetti."
Luiten kijkt met liefde naar het pand vol geschiedenis, maar heeft ook begrip voor het slopen van de Spaghettiflat. "Als historicus wil je alles laten staan. Maar ik moet zeggen dat als ik de verhalen van de mensen hier hoor over de muggenplaag, de gehorigheid, de slechte staat van de woningen, dan snap ik dat ze hier nieuwbouw neer gaan zetten."
"Het rook hier letterlijk naar spaghetti"
Maar nu moet het gebouw dus plaatsmaken voor een nieuw complex, waar er plek zal zijn voor maximaal 320 woningen met een mix van sociale huurwoningen, middenhuur- en koopwoningen.
We schreven al eerder over de sloop van de Dichtersbuurt in Nieuw-West waar de meningen verdeeld zijn over plannen voor sloop en het behoud van de 'ziel' van de wijk. Maar bij de Spaghettiflat zorgt de inmiddels slechte staat van het gebouw juist voor het ontbreken van een buurtgevoel. Een nieuwbouwflat zou ervoor moeten gaan zorgen dat de buurt wordt opgekrikt.
"Mijn eerste reactie toen ik hier in de buurt kwam wonen was: 'Dit wil ik niet.'"
Conchita Sylvester is een van de personen die in de buurt meehelpt met het verbeteren van de leefbaarheid van Poelenburg. Toen ze er namelijk kwam wonen schrok ze van de staat van de wijk. "Mijn eerste reactie toen ik hier in de buurt kwam wonen was: 'Dit wil ik niet.' Maar sinds we hier gestart zijn is het hier echt verbeterd."
Naast plannen voor slopen en het plaatsen van nieuwbouw, benadrukt Sylvester namelijk dat het de mensen zijn die de buurt samen fijn maken, vóór of ná sloop. "We willen als bewoners in een mooie en schone buurt wonen en dat kunnen we zelf onderhouden", legt ze uit. Zij zal zich ook blijven inzetten voor haar Poelenburg. "Het is mijn buurt en ik ben niet weg te krijgen", sluit ze af met een grote glimlach.
Docu: Slopen voor de Toekomst
Meer weten over sloop in de stad? Kijk dan de nieuwe Bouw Woon Leef-docu: Slopen voor de Toekomst.
Deze publicatie is mede mogelijk gemaakt door Gemeente Amsterdam, Metropoolregio Amsterdam en Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties.
Volg Bouw Woon Leef op YouTube, X (Twitter), Facebook en LinkedIn voor updates over bouwen, wonen en leven in Amsterdam en abonneer je dan hier op onze nieuwsbrief.