Start van hoofdcontent

Stad

nl

Waarom de Duitsers in WO II doodsbang waren voor de Amsterdamse duif

20 juli 2024, 12.00 uur · Aangepast 20 juli 2024, 17.17 uur
Door Sammie van den Broek · Foto: AT5

Tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen de stad bezet was door de Duitsers, hielden de nazi's toezicht op de Amsterdamse duiven door middel van een speciale politie-eenheid: de Duivenbrigade. Het was verboden duiven vrij te laten vliegen. Later in 1942 moesten alle Amsterdamse duiven worden afgemaakt. De Duitsers waren bang dat de duiven werden ingezet voor spionage voor de geallieerden. Dit blijkt uit deze AT5-reportage over de Amsterdamse duif. 

AT5

Peter Kroesen, archivaris van het Stadsarchief, kwam het opmerkelijke verhaal tegen in de jaren 90, toen hij politiedossiers aan het doorspitten was. Amsterdammers moesten als bewijs dat ze hun duif hadden afgemaakt het afgehakte geringde pootje inleveren bij de gemeente. En die enveloppen kwam Kroesen tegen. 

Lijst

De Duivenbigrade had een lijst van alle Amsterdammers die een duif in bezit hadden. In die periode hadden veel Amsterdammers duiven op hun balkon. Ze werden duivenmelkers genoemd, een oude Amsterdamse hobby. Op de daken van huizen stonden vroeger overal bouwsels voor de vogels. De Tweede Wereldoorlog maakte een abrupt einde aan het duivenmelken. Op de lijst hieronder is goed te zien hoe nauwkeurig er werd bijgehouden welke Amsterdammers hun duiven hadden laten afmaken. 

AT5

Afgehakte pootjes

De Duivenbrigade registreerde tussen 1940 en 1942 in totaal 32.709 duiven in de stad. De duiven moesten in de hokken blijven, en losvliegende duiven dienden ingeleverd te worden bij de burgemeester. Iets later vanaf 1942  werden de Duitsers strenger: alle Amsterdamse postduiven moesten dood. De duivenmelkers moesten dit zelf doen. Door middel van lange lijsten hield de duivenbrigade zicht op alle duiven in de stad. 

Een afgehakte duivenpoot - AT5

Nooit duivenvrij

Uiteindelijk is het de Duitsers niet gelukt om de stad duivenvrij te krijgen, zo blijkt uit een passage van een logboek van de Duivenbrigade. Daar stond augustus 1944 het volgende: "Surveillance in Rivierenbuurt. Aldaar vliegen nog steeds duiven. Bij verstrekking van voeding zal getracht worden ze te vangen", is te lezen in het logboek. 

Bekijk hieronder de hele reportage over de haat-liefdeverhouding van de Amsterdammer met de stadsduif. 

💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938