Is AI de redding voor het grote personeelstekort in Amsterdam?

Amsterdam kent een grotere arbeidskrapte dan de rest van Nederland. Dat zegt arbeidsadviseur van het UWV Joselyn Faber. Het gaat om bijna alle sectoren, alleen de creatieve beroepen staan niet onder druk licht Faber toe. De krapte in de stad speelt al sinds het eerste kwartaal van 2021 en houdt volgens prognoses van het UWV voorlopig aan. "Die gaat zeker aanhouden als je kijkt naar de huidige krapte en de vergrijzing", vertelt Faber. 

Grote groei

Geert Wissink is directeur van Amsterdam AI, een netwerkorganisatie die kunstmatige intelligentie naar een hoger niveau wil brengen in Amsterdam. Dat doen ze door onderzoek te doen en het gebruik van AI in het onderwijs en bedrijfsleven te stimuleren. "We kijken naar de technologie, niet als een middel dat alles oplost, maar hoe we de samenleving kunnen helpen met AI", vertelt hij.

Volgens Wissink heeft AI de laatste tijd een grote vlucht genomen. "De afgelopen tien jaar is er een hele grote groei geweest in rekenkracht, in data en algoritmes. Bij elkaar zorgt het ervoor dat we toepassingen kunnen doen die tien jaar geleden nog niet mogelijk waren", zegt hij.

Deze ontwikkelingen hebben volgens hem wel degelijk invloed op de arbeidssector. "Aan de achterkant wordt het al heel lang gebruikt in bepaalde processen: In de logistiek, voor de beste bezorgservice bijvoorbeeld. Wat ons echter verrast heeft, is de opkomst van generatieve AI, zoals Chat GPT, waarmee je content kunt creëren wat eerst nog niet mogelijk was", aldus Wissink. 

In de Houthavens weten ze wel, hoe AI in het bedrijfsleven te implementeren. Jasper Wognum ontwikkelde een camerabeveiligingssysteem met behulp van AI-techniek. Voor zijn systeem geldt dat AI kan helpen om repetitieve taken te automatiseren. "Er kunnen regels aangemaakt worden in het systeem. Zo kan je aangeven waar het op moet letten tussen twee en vijf uur 's nachts. Dan zijn er dus minder mensen nodig om hetzelfde te doen", vertelt Wognum.  

Het systeem is al in werking in de haven van Scheveningen en Rotterdam, om verdachte situaties op te merken. Wognum hoopt dat het ook operationeel wordt in de Amsterdamse haven, maar vooralsnog staat er alleen een pilot in zijn bedrijf in de Houthavens. 

Keerzijde 

Hoewel Wissink en Wognum enthousiast zijn over de mogelijkheden van AI, heerst er in de samenleving soms ook angst voor de snelheid van alle ontwikkelingen. Volgens Wissink komt dat vooral door alle aandacht voor AI. "Technologie wordt vaak als iets mystieks gezien, als iets ingewikkelds. Wij willen laten zien dat het iets is dat kansen kan bieden. Dat het niet een soort supermens is, maar dat het slechts gaat om patroonherkenning", zegt hij. 

Daarbij is hij van mening dat het in de toekomst niet ter vervanging van mensen zal optreden. "Ik denk niet dat mensen moeten vrezen voor hun baan. Mensen moeten wel vrezen voor iemand die Chat GPT, heel goed kan gebruiken in zijn of haar werk", vertelt Wissink. 

Wognum beaamt dat, want hij ziet het ook bij zijn eigen product. "Mensen blijven altijd nodig. De machine herkent patronen: een verdacht schip. Maar of het gaat om mensensmokkel of drugs, daarover blijft menselijk oordeel altijd nodig", zegt Wognum. 

Volgens Faber is er dan ook meer voor nodig om de arbeidskrapte echt op te lossen. Wel verwacht ze dat het de krapte zal verlichten: "Ik denk dat het veel werk anders gaat inrichten. Dat saaie taken, lastige taken of ad-hoctaken overgenomen kunnen worden in het traject."