Start van hoofdcontent

Cultuur

nl

Film over overleden kunstfotograaf Paul Blanca (62): "Kroniek van een aangekondigd einde"

14 oktober 2023, 13.00 uur · Aangepast 17 oktober 2023, 13.26 uur · Door Tjeerd Kleijn

In De Uitkijk gaat vanavond de film Paul Blanca, deze film redt je leven in première. Filmmaker Ramón Gieling volgde de kunstfotograaf in de maanden voor zijn dood, vandaag precies twee jaar geleden. "Ik kende hem hier uit de buurt. Een 'zwerver' met een halve liter in zijn hand. Dat triggerde mijn interesse."

Ramón Gieling woont aan de Van Woustraat in De Pijp. Paul Blanca in zijn laatste jaren daar niet ver vandaan, in de Diamantbuurt. "Ik heb hem hier jarenlang zien rondlopen - een  'zwerver' met een halve liter in zijn hand - totdat hij hier letterlijk aan de overkant instortte. Mijn vriendin en de fietsenmaker twee straten hierachter waar Blanca vertrouwd mee was, vroegen later: 'Weet je wie die man was die daar op straat lag?'. Nou, toen kwam ik erachter dat het Paul Blanca was."

filmmaker Ramón Gieling - AT5

Blanca maakte vooral in de jaren tachtig en negentig furore met zijn performancekunst. Hij maakte zelfportretten met een pijl door zijn wang, kerfde figuren in zijn lichaam met een scheermesje en naaide voor een foto zijn eigen mond dicht. "Mijn eigen lijf is eigenlijk mijn schilderdoek," zei Blanca ooit tegen AT5.

Maar behalve om zijn kunst stond Blanca ook bekend om zijn drugs- en drankgebruik. Een roemrucht leven waar Gieling in eerste instantie weinig vanaf wist. "Nee, daar was ik niet mee bekend. Dus ik was niet besmet door wat iedereen van hem wist, of van hem dacht vooral. Het vertrekpunt voor de film waren zijn foto's. Dus de allereerste keer dat we met hem gingen filmen - in zijn huis, hier vlakbij - kon ik met hem over zijn werk praten. En ik zag ook dat hij dat prettig vond. Terwijl hij gewend was om meteen over zijn verleden en zijn reputatie te praten met anderen. Ik begon daar eigenlijk helemaal niet over."

In de periode dat Gieling de fotograaf volgde belandde Blanca een paar keer in het ziekenhuis. "Ik heb hem daar opgezocht en ook gefilmd. Dan was hij nuchter en de aardigste man op aarde. Als hij gebruikt had was hij iets minder handelbaar om het zo maar te noemen." 

Aanslag Rob Scholte

In 1994 verloor kunstenaar en tijdgenoot van Blanca Rob Scholte beide benen bij een aanslag op zijn leven. Scholte beschuldigde Blanca van de aanslag. Blanca heeft altijd ontkend, bewijs is er nooit geweest, maar de gevolgen waren groot. Blanca werd persona non grata. Niemand wilde meer wat met hem te maken hebben. 

Gieling sprak voor zijn film met vakbroeders, vrienden en kritische bewonderaars van Blanca. Maar Rob Scholte heeft hij niet gevraagd. "Nee, dat vond ik niet interessant. Dan was het meteen weer over schandaaltjes gegaan. Ik heb de episode Rob Scholte - als je het in termen ziet van fictie - gezien als gewoon een dramatisch gegeven in iemands leven. Dat is de reden waarom ik het heb gebruikt. Niet om dat schandaal weer op te rakelen. Wie wel en wie niet..." 

fragment uit 'Paul Blanca, deze film redt je leven'

Tijdens het filmen voelde Gieling al aan dat Blanca misschien niet lang meer had. "Elke keer als hij clean was en dreigde op te knappen verviel hij toch na een paar weken weer in oude gewoontes. Zijn vriendin heeft zijn dood aangekondigd ook: 'Het kan gewoon elk moment gebeuren'. Nou, dat heeft hij toch nog wel aardig weten te rekken. Het was een kroniek van een aangekondigd einde, om het zo maar te noemen."

Deze film redt je leven

Toch staat de titel van de film nog steeds: Paul Blanca, deze film redt je leven'. Gieling: "Ja, goede titel. Toen we begonnen met filmen had ik natuurlijk nog een beetje de ijdelheid van 'misschien kunnen we hem redden' weet je, met die film. Dat hij voelt dat er weer aandacht voor hem is. Dat was natuurlijk niet alleen ijdelheid van mijn kant maar ook ijdele hoop. De gedachte 'misschien kan je het redden'. Dat als die film straks uit is en mensen aandacht voor je krijgen, jij het kunt opbrengen om van de shit af te blijven. Hij heeft gewonnen, zou je kunnen zeggen."

Vanavond dus de première in filmtheater De Uitkijk, vanaf 19 oktober te zien in de grote zalen. 

💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938