Ruim 1800 Amsterdammers deden mee aan dit afvalonderzoek. Ruim zes op de tien vindt dat het afvalprobleem de afgelopen twee jaar erger is geworden. "Zwerfvuil op straat en enorme bergen afval naast de containers. Mensen maken er maar een zooitje van en gooien alles, maar gewoon op straat", schrijft een panellid. 

Bijna drie op de tien geeft aan dat het afvalprobleem hetzelfde is gebleven in vergelijking met twee jaar geleden. Slechts één op de tien vindt dat het juist minder erg is geworden. 

Op de vraag wie verantwoordelijk is voor de vuilnisproblematiek in de stad heerst verdeeldheid. Volgens panelleden zijn zowel bewoners als de gemeente schuldig aan het groeiende probleem, maar de balans helt lichtjes over naar bewoners.

Zwerfafval

Bijna 7 op de 10 vindt dat de gemeente onvoldoende doet om zwerfafval tegen te gaan. Zo geven tientallen panelleden aan dat er minder vegers en veegwagens in het straatbeeld te zien zijn. "Misschien is de gemeente al bezig, maar ik zie het niet. Het probleem wordt alleen maar groter", schrijft een deelnemer.

Tegelijkertijd geeft 6 op de 10 ook aan dat buurtbewoners niet genoeg doen tegen zwerfafval. Hoewel er bewoners zijn die aangeven vrijwillig afval te rapen in hun omgeving, roepen panelleden ook op voor meer bewustwording bij buurtgenoten. "Er zijn een paar bewoners die ook vuil opruimen en vuilprikken, maar de meeste bewoners gooien heel makkelijk afval en peuken op de grond."

Om de afvaloverlast tegen te gaan pleit bijna 7 op de 10 respondenten voor betere handhaving. Daarnaast wil 4 op de 10 ook dat er hogere boetes worden uitgeschreven, er extra afvalverwerkingsteams worden ingezet en dat er meer containers worden geplaatst. De minst populaire maatregelen zijn: het uitbreiden van afvalscheiding en het invoeren van statiegeld op meer soorten afval. Hier zijn respectievelijk slechts 5 procent en 9 procent van de deelnemers voor. 

Afvalstoffenheffing

Hoewel ontevredenheid over dit onderwerp de boventoon voert, geeft ruim de helft aan de afvalstoffenheffing te hoog te vinden. Die is voor een eenpersoonshuishouden 344 euro, of 459 euro voor een meer­per­soons­huis­hou­den. Een derde van de panelleden vindt de hoogte van het bedrag wel prima. Van de Amsterdammers in dit onderzoek zegt 7 op de 10 niet bereid te zijn om meer te betalen, zelfs niet als dat zou leiden tot een schonere stad.

Respondenten zijn kritisch op het huidige systeem. Zo geven deelnemers meermaals aan dat grote vervuilers meer zouden moeten betalen dan bewoners die weinig afval weggooien. Daarnaast is een groot aantal panelleden kritisch over de verhoudingen van de bedragen: "Vreemd dat eenpersoonshuishoudens relatief veel moeten betalen t.o.v. meerpersoonshuishoudens", "Ik vind het krom dat je voor acht man net zoveel betaalt als voor twee. Eerlijker is per inwoner per huis betalen", en "Als alleenstaande word ik onevenredig zwaar belast. Het gezin naast naast mij van zes personen hoeft maar 100 euro extra te betalen", zijn enkele van de vele reacties.

Doneerringen

Sinds de invoering van statiegeld op kleine flesjes en blikjes is er een toename van afval op straat. De gemeente sprak eind juli van 'statiegeldproblematiek' en neemt maatregelen. En die maatregelen zijn hard nodig volgens de leden van het AT5-panel. Ruim 7 op de 10 vindt de zogenoemde doneerringen bij prullenbakken een goed idee: hetzelfde aantal wil de ringen ook in de rest van de stad, in plaats van alleen in het centrum. En hoewel de doneerringen dus in de smaak vallen, zegt 6 op de 10 dat er nog meer maatregelen genomen moeten worden tegen het openbreken van vuilnisbakken.

Gft-afval scheiden

Tot slot vroegen we ook hoe panelleden aankijken tegen het scheiden van groente-, fruit- en tuinafval (gft). De gemeente wil dat er in 2025 in de hele stad gft-containers staan. Ook bij dit onderwerp heerst een tweespalt: zo'n 4 op de 10 vindt het een goed plan als gft-afval apart wordt ingezameld, terwijl een bijna even grote groep het juist een slecht plan vindt. De helft van de ondervraagden zegt bereid te zijn om gft-afval apart in te leveren wanneer de regel daadwerkelijk wordt ingevoerd.