In eerste instantie lijkt het misschien niet zo erg dat je je niet kan inschrijven. Totdat de kraan kapot gaat en je de huisbaas niet durft te bellen: want wat als hij die derde slaapkamer ziet?  Isa, die (illegaal) in de Pijp woont, liep tegen zo'n probleem aan: "We hadden laatst een muizenplaag, maar wat als hij de gaten in elke kamer wilde checken? We hebben uiteindelijk de huisbaas niet gebeld en alles uit eigen zak betaald."

Ook hebben meerdere studenten die AT5 sprak last van lekkages en ramen die niet meer goed sluiten. Daar wordt vaak niks aan gedaan of de studenten betalen de reparatie zelf. "Voor de muizenplaag moest iemand drie keer langskomen. Dat heeft ons in totaal 225 euro gekost."

Profiteren

Natuurlijk is het logisch dat je zelf voor kosten opdraait als je illegaal woont. Maar volgens Gert-Jan Bakker van Stichting !Woon is dit niet altijd terecht. "Veel huisbazen weten heel goed dat, als zij een appartement met vier slaapkamers voor 2500 euro verhuren, twee studenten dat echt niet samen kunnen ophoesten." Ook student Mik bevestigt dit: "Ik woonde met drie studenten in een woning voor twee personen. De huisbaas wist hiervan en vond dit goed." 

Bakker ziet dat verhuurders zelf ook profiteren van woningdelen. "De huurprijs bij woningdelen ligt ook hoger dan bij normale verhuur. Een woning zou in de vrije sector voor 2000 euro verhuurd kunnen worden. Maar als je het aan vier studenten verhuurt, wordt de huur van diezelfde woning opeens 2500 euro."

Daar blijft het echter niet bij. Als je illegaal onderhuurt en dus geen contract hebt, heb je juridisch geen poot om op te staan. Het overkwam een student die haar verhaal doet: "Ik ging bij twee vriendinnetjes wonen die ik al kende, dus je gaat er gewoon vanuit dat het goed zit." Maar na een jaar sprak ze de andere onderhuurster over de huurprijs. "We kwamen erachter dat het meisje dat de hoofdhuurder was én veruit de grootste kamer had, amper huur betaalde. Dat betaalden wij bijna allemaal. Natuurlijk had ik dat van tevoren ook moeten checken", geeft ze toe, "maar het waren meisjes die ik al kende. Dan ga je er niet vanuit dat je financieel genaaid wordt." 

12.000 euro boete

De studenten die AT5 sprak zijn ook bang gepakt te worden. Een student vertelt over de routine die zij en haar huisgenoten hebben ontwikkeld wanneer er iemand van de woonstichting langskomt. "We halen alle persoonlijke spullen weg uit de kamer: kleding, foto's en overbodige meubels zodat het lijkt alsof het een kale logeerkamer is."

Mik vertelt hoe de gemeente ontdekte dat zij met een persoon te veel woonde. "Mijn huisgenoot had de gemeente binnengelaten en zij troffen een derde slaapkamer aan. Een maand later stonden er politieagenten met een bevel tot binnentreden, die ondertekend was door burgemeester Femke Halsema, op de stoep. We kregen een boete van 12.000 euro."

Maar al staat iedereen netjes ingeschreven, dan nog vermijden studenten vaak contact met de huurbaas volgens Stichting !WOON. Dat komt door alle tijdelijke huurcontracten tegenwoordig. "Huurders zijn vaak bang dat de huurbaas hun vervelend vindt als ze te vaak bellen als er een gebrek in de woning is", vertelt Bakker. "Ze vrezen dat hun huurcontract dan niet wordt verlengd."

Stichting !WOON biedt gratis juridisch advies aan: "Vaak weten huurders niet wat hun rechten zijn en baseren hun keuzes op basis van angst", aldus Gert Jan Bakker.